De aarde als leidsvrouw
Leiderschap dat zich verbindt met ritme en wederkerigheid
Een reflectie op leiderschap dat verschuift van beheersen naar relateren met het grotere geheel. Geïnspireerd door Hellinger en Jung wordt zichtbaar hoe erkenning van ordening, cycli en wederkerigheid de basis legt voor bijdragen vanuit verantwoordelijkheid, voorbij compensatie.
Zij die ons draagt, hoe eren wij haar?
We leven op een planeet die we als bezit behandelen, terwijl zij ons draagt, voedt en omgeeft, elke seconde van ons bestaan. Earth Day nodigt jaarlijks uit tot actie, maar wat vraagt ze werkelijk? Misschien vraagt de aarde niet om bescherming, maar om erkenning. Niet als hulpeloos slachtoffer, maar als eeuwenoude leidsvrouw, met een wijsheid die groter is dan ons management denken kan bevatten. Hoe luisteren wij, als leiders, als mensen, wanneer het grotere tot ons spreekt?
Herbronnen in de grote ordening
Op veel plekken op deze aarde krijgt leiderschap vorm vanuit controle, richting en beheersing. De relatie met de aarde laat zich echter niet beheersen. Zij eist relatie. Hellinger noemde de aarde onze ‘oermoeder’, een context waarbinnen alles zijn plek vindt. Wie daarin geen respect toont voor ordening en wederkerigheid, verstoort het geheel. Jung bracht de ecologie van de ziel samen met de ecologie van de wereld: beide vragen om aandacht voor het vrouwelijke principe — voedend, dragend en cyclisch. Wanneer we als leider slechts sturen en optimaliseren, zonder ontvankelijk te zijn, raken we vervreemd van onze diepste bronnen. Niet alleen van de aarde, maar ook van onszelf.
Verduurzamen: waarde toevoegen aan de kwalitiet van relaties
Een directeur bij een energiebedrijf vertrouwde mij laatst toe hoe zijn dochter hem vroeg of zijn werk bijdroeg aan een betere wereld. Hij had geen antwoord dat klopte. Niet omdat zijn werk waardeloos was, maar omdat hij zich nooit écht had verhouden tot de vraag. De cijfers waren altijd leidend geweest, de aandeelhouders altijd eerste aanspreekpunt. Maar in dat moment brak iets open. Sindsdien is er een interne dialoog ontstaan, eerst in hemzelf, vervolgens in het bedrijf: niet over duurzaamheid als KPI, maar over de relatie met land, ecosystemen, mensen en toekomst. Er veranderde iets subtiels maar krachtigs: ze vroegen niet langer ‘wat moeten we compenseren?’, maar ‘wat willen we bijdragen?’.
Je kinderen zijn je grootste leermeesters
Misschien vraagt deze tijd niet om meer antwoorden, maar om diepere vragen. Wat betekent het om je te verhouden tot iets dat groter is dan jijzelf? Wat vraagt de aarde van jou? Staan deze vragen wat ver van je bed? Vraag het dan eens aan degenen die nog het langst op deze aarde te leven hebben en tegelijk goudeerlijk zijn en het beste met je voorhebben. Vraag het je kids. En laat je verrassen welke kijk op de toekomst en jouw verantwordelijkheid ze je aanreiken.
Geschreven door Koen de Snoo